Ai muốn có sức khỏe tuyệt vời thì không nên bỏ qua củ dền đâu nhé. Nó có vô vàn lợi ích cho sức khỏe và cách chế biến nhanh chóng và đơn giản. Đọc ngay bài viết dưới đây để hiểu hết về loại củ này nhé!
Củ dền là gì?
Củ dền đỏ là loại củ dền ngọt, được tìm thấy nhiều nhất ở Canada, các vùng của Vương quốc Anh, Trung Mỹ và Bắc Mỹ. Củ dền đỏ khác với củ dền đường. Củ dền thường to và có màu trắng, thường được dùng để ép nước làm đường.
Củ dền có hai màu: tím than và đỏ thẫm, vỏ đen xù xì. Trong tự nhiên cũng có hai dạng củ: củ dền dài và củ dền tròn. Khi cắt ngang củ thấy ruột củ có nhiều khoang đậm nhạt khác nhau. Từ đó tạo thành các vòng tròn đồng tâm. Sở dĩ dền có màu đỏ là nhờ hợp chất hỗn hợp tự nhiên betacyanin (đỏ) và betasanthin (tím) cấu thành từ hóa tính thực vật.
Chọn củ dền ngon để làm nước ép
Với mỗi cách chế biến củ dền khác nhau thì cách bạn chọn củ dền cũng sẽ khác nhau. Khi chuẩn bị nước ép củ dền, hãy lựa chọn:
- Củ dền nặng và chắc, không có nếp nhăn ở vỏ ngoài.
- Nếu bạn muốn giữ củ dền tươi từ 5-7 ngày hoặc lâu hơn, hãy chọn củ không có lá. Vì củ dền còn lá chỉ bảo quản được trong tủ lạnh từ 3 đến 4 ngày
- Củ dền đường đáy tròn ngọt hơn củ dền đường đáy dẹt.
Hàm lượng dinh dưỡng của nước ép củ dền
Theo phân tích của các chuyên gia dinh dưỡng, 136 gam củ dền chứa tới 60 calo, bao gồm 87% nước, 8% carbohydrate và 2-3% chất xơ. Đặc biệt, khi nước ép củ dền giữ lại một lượng lớn vitamin, khoáng chất và các hoạt chất sinh học từ thực vật như:
- Kali: Chế độ ăn giàu kali giúp giảm huyết áp và có tác động tích cực đến sức khỏe tim mạch.
- Sắt: Một khoáng chất thiết yếu có nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể. Đây là chất cần thiết cho việc vận chuyển oxy trong các tế bào hồng cầu. Vì vậy, củ dền là một thức uống rất tốt cho sức khỏe.
- Axit folic (B9): Nó thuộc về vitamin B và đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển mô và chức năng tế bào, đặc biệt khi phụ nữ trong thời kỳ mang thai cần đủ axit folic.
- Mangan: Tuy là nguyên tố khoáng vi lượng nhưng hàm lượng mangan trong củ dền lại đóng vai trò quan trọng không kém đối với cơ thể.
- Vitamin C: một chất chống oxy hóa, quan trọng đối với chức năng miễn dịch và sức khỏe của da.
- Betaine: Là sắc tố khiến loại củ này có màu đỏ. Chất này được cho là có nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Nước ép củ dền có tác dụng gì cho sức khỏe?
Tác dụng của nước ép củ dền rât đa dạng và phù hợp với nhiều đối tượng khác nhau:
Ổn định tinh thần
Ngoài vitamin và chất xơ, củ dền đường còn chứa một hợp chất chứa nitơ gọi là batanine. Chất này được cho là có tác dụng thư giãn trên não vì nó kích thích sự tổng hợp serotonin, là chất dẫn truyền thần kinh.
Ổn định huyết áp
Hàm lượng nitrat cao trong củ dền đường giúp giảm huyết áp.
Phòng chống đột quỵ và ngăn ngừa nhồi máu cơ tim
Là yếu tố quan trọng trong việc phòng chống bệnh tim mạch vành và đột quỵ. Người ta cho rằng loại củ này là trợ thủ đắc lực cho việc bảo vệ mạch máu và ngăn ngừa các bệnh tim mạch.
Nước ép củ dền có tác dụng gì: giúp giảm nguy cơ thiếu máu
Hàm lượng sắt cao trong củ dền đường giúp tái tạo và tái kích thích các tế bào máu. Hàm lượng đồng trong củ dền đường giúp tạo ra nhiều chất sắt cho cơ thể. Vì vậy, củ dền là thực phẩm bổ máu và rất tốt cho cơ thể.
Tăng cường hệ thống miễn dịch
Củ dền đường giúp tăng cường hệ thống miễn dịch và chống lại nhiễm trùng. Các chất dinh dưỡng trong rễ cây này giúp kích thích quá trình oxy hóa tế bào và kích thích sản sinh các tế bào máu mới.
Ngăn ngừa ung thư
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng củ dền đường có tác dụng ngăn ngừa ung thư phổi và ung thư da. Nước ép củ dền đường ngăn chặn sự hình thành các hợp chất nitrosamine. Đây được cho là nguyên nhân gây ra bệnh ung thư.
Loét dạ dày
Trộn nước củ dền với mật ong và uống hai hoặc ba lần một tuần khi bụng đói. Điều này sẽ giúp thúc đẩy quá trình chữa lành dạ dày.
Bệnh túi mật và thận
Củ dền ép cùng với cà rốt sẽ phát huy đặc tính này. Đặc tính làm sạch của loại nước ép này rất hiệu quả trong việc điều trị các bệnh liên quan đến túi mật và thận.
Các cách chế biến củ dền
Ngoài những công thức dưới đây, bạn có thể tham khảo bài viết này.
1. Salad củ dền đỏ
Ngày nay, món gỏi đã rất phổ biến trong bữa cơm của nhiều gia đình Việt Nam. Vì phương pháp này người dùng dễ ăn mà không bị béo. Đặc biệt phù hợp với những người mắc bệnh máu nhiễm mỡ hoặc muốn giảm cân thì món salad củ dền là lựa chọn hàng đầu. Salad củ dền đường có thể được chế biến và ăn kèm với các món mặn khác trong bữa ăn.
Vào ngày hè oi bức, còn gì tuyệt hơn khi được thưởng thức một ly sinh tố củ dền mát lạnh. Phương pháp chế biến củ dền đỏ thành sinh tố có lẽ là phương pháp đơn giản nhất.
Nguyên liệu làm món salad củ dền đỏ
- 200g tôm
- 150g củ dền đỏ
- 50g cà chua bi
- 1 nhánh hành lá
- 150g cà rốt
- 10g xà lách xoăn
- Dầu oliu
- Giấm
- Tỏi băm
- Mù tạt vàng
- Gia vị cần có: muối, hạt nêm, mì chính, tiêu…
Cách làm salad củ dền đỏ
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu làm gỏi
Bóc vỏ, luộc chín và cắt lát củ dền đường.
Tôm ta rửa sạch và để ráo, hấp tôm cho chín rồi bỏ vỏ và đầu. Đừng quên rút dây đen ra.
Rửa sạch cà chua bi và cắt đôi.
Rửa sạch rau diếp và để cho ráo nước.
Hành lá rửa sạch, thái sợi.
Bước 2: Làm nước sốt trộn salad
Trộn một ít giấm với gia vị như đường, mù tạt, hạt nêm, tỏi băm và dầu ô liu. Khuấy đều cho đến khi các nguyên liệu hòa tan hoàn toàn. Sau đó cho cà rốt và củ dền vào âu đã chuẩn bị trước.
Lúc này, chúng ta đổ nước sốt đã điều chỉnh ra đĩa và đảo đều, cho tôm vào, tiếp tục đảo trong 3 phút để các nguyên liệu ngấm đều gia vị. Cuối cùng, cho cà chua bi đã chín vào tô. Bày xôi ra đĩa và thưởng thức thành quả thôi nào. Nếu kết hợp với rau xà lách thì món ăn này sẽ ngon hơn.
Salad củ dền vừa có vị thơm của rau, vừa có vị thơm của lá bạc hà. Món ăn tươi ngon có vị chua chua ngọt ngọt thanh mát quyện với nước sốt béo ngậy tạo nên món nộm cực kỳ dễ ăn.
Phương pháp chế biến củ dền đỏ thành món salad này không hề phức tạp. Bạn có thể ăn thức ăn lành mạnh chỉ trong vòng 20 phút. Tiếp tục ăn mà không cần lo lắng về cân nặng của mình. Một mẹo nhỏ là nếu bạn muốn nấu chín củ dền một cách nhanh chóng, bạn có thể sử dụng lò vi sóng. củ dền rửa sạch, cho 1/2 lượng nước xâm xấp mặt củ rồi cho vào lò vi sóng hâm nóng khoảng 16 phút rồi tắt lò. Vớt củ dền ra, để nguội rồi gọt vỏ và cắt thành từng miếng.
2. Cách chế biến củ dền cực ngon: xay sinh tố
Vào những ngày hè oi ả, nóng nực mà được thưởng thức một ly sinh tố củ dền mát lạnh thì còn gì tuyệt hơn nữa. Cách chế biến củ dền đỏ thành sinh tố có lẽ là cách làm đơn giản nhất.
Nguyên liệu làm sinh tố
- 1 quả táo đỏ
- 1 củ dền
- 1 nhánh gừng
- 1/2 quả xoài
- 1 nắm cải bó xôi
Cách làm sinh tố củ dền
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu
Gọt vỏ củ dền và cắt thành từng miếng nhỏ. Tiếp theo, chúng ta gọt vỏ và băm nhuyễn gừng. Rửa sạch rau mồng tơi. Cuối cùng, bạn gọt vỏ xoài và cắt lấy phần thịt.
Bước 2: Xay sinh tố
Chúng ta cho tất cả các nguyên liệu: gừng, củ dền, xoài, rau bina, táo đỏ vào máy xay sinh tố và xay nhuyễn hỗn hợp này. Lọc hỗn hợp bằng rây để lấy nước.
Bước 3: Thưởng thức
Chúng ta rót sinh tố ra ly, nếu bạn muốn uống lạnh có thể cho thêm một ít đá viên vào. Những ly sinh tố nhiều màu sắc không chỉ thơm ngon mà còn giúp giải nhiệt cho cơ thể. Sinh tố củ dền rất tốt cho sức khỏe, vì nó cung cấp năng lượng cho cơ thể, tăng cường miễn dịch, bổ sung nhiều chất dinh dưỡng. Chúng ta có thể làm sinh tố củ dền để ăn sáng.
3. Canh củ dền đỏ nấu sườn non
Sở dĩ nhiều gia đình Việt Nam sử dụng củ dền đỏ trong khẩu phần ăn là vì chúng chứa một lượng lớn vitamin B1, B2 và A, rất có lợi cho sức khỏe. Ăn củ dền thường xuyên giúp cung cấp một lượng lớn chất sắt cho cơ thể, có tác dụng bổ máu. Kết hợp củ dền với các loại rau khác nấu với sườn non để tạo thành món canh ngon và bổ dưỡng. Món canh này được rất nhiều người yêu thích bởi không chỉ thơm ngon, bổ dưỡng mà còn rất dễ ăn.
Nguyên liệu nấu canh củ dền sườn non
1 củ cà rốt
1 củ dền đỏ
100g sườn non
1 củ khoai tây
1 tép tỏi, hành lá, hành củ
Gia vị cần có: nước mắm, tiêu, muối, hạt nêm…
Cách chế biến củ dền đỏ với sườn non
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu
Cà rốt, khoai tây và củ dền, chúng ta làm sạch, gọt vỏ và cắt tất cả các loại củ này thành những khối vuông vừa ăn. Sườn rửa sạch, chặt miếng nhỏ. Tiếp theo, ướp sườn với muối, tiêu, hạt nêm, nước mắm và tỏi băm để sườn thơm ngon hơn.
Bước 2: Nấu canh củ dền với sườn non
Tiếp theo, chúng ta bắc nồi lên bếp, cho một chút dầu ăn vào rồi phi thơm hành khô băm nhỏ cho thơm. Sau khi phi thơm hành tỏi, khi tỏi gần chuyển sang màu nâu vàng thì trút sườn vào, xào cho đến khi thịt săn lại thì đổ một lượng nước dùng thích hợp vào, vặn lửa nhỏ rồi đun. đun sôi …
Nước dùng có màu đỏ đẹp mắt, củ dền và sườn kết hợp với các loại rau khác tạo nên một bát canh củ dền, sườn ngon, mát.
Khi nước trong nồi sôi, bạn đổ cà rốt và củ dền vào. Tiếp tục đun nhỏ lửa cho đến khi các nguyên liệu chín mềm thì nêm gia vị tùy theo khẩu vị của từng người. Đến đây món ăn đã hoàn thành, tắt bếp, múc canh sườn củ dền ra tô, rắc hành lá lên trên là có thể dùng ngay.
Tham khảo các cách nấu canh củ dền tại đây.
4. Cách nấu cháo củ dền
Chuẩn bị nguyên liệu
- 1 củ dền
- 100g thịt bò
- 400g gạo
- Gia vị cần có: Đường, muối, nước mắm, bột ngọt, dầu ô liu.
Cách nấu cháo
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu
Đầu tiên bạn vo gạo với nước khoảng 2-3 lần rồi đổ hết gạo vào nồi cháo. Để cháo ngọt và ngon hơn thì nguyên liệu cốt yếu là xương heo. Chúng ta có thể luộc xương heo để lấy hết nước ngọt dùng để nấu cháo.
Rửa sạch thịt bò và cắt thành từng lát mỏng. Cho thịt bò vào chảo dầu đã xào sơ, thêm gia vị và gia vị, xào sơ qua cho đến khi thịt bò mềm rồi xay nhuyễn.
Về phần củ dền, cách sơ chế cũng rất đơn giản, bạn gọt vỏ, rửa sạch rồi thái miếng vừa ăn. Sau đó, cho củ dền vào nồi nước đun sôi cho đến khi củ chín thì vớt ra, đổ vào máy xay và xay nhuyễn.
Bước 2: Nấu cháo
Khi cháo chín mềm, cho củ dền và thịt bò xay vào nồi. Đậy vung tiếp tục đun khoảng 2-3 phút thì cho 5ml dầu oliu và 1 thìa nước mắm vào, dùng thìa khuấy đều rồi tắt bếp.
Bước 3: Thưởng thức cháo
Công thức nấu cháo củ dền cho bé thơm ngon, mềm, lành, cung cấp dinh dưỡng rất cao, giàu vitamin, đơn giản.
Chúng ta múc cháo ra bát và thưởng thức khi còn nóng. Cống cũng giúp giảm cân lành mạnh.
Khi nào bé có thể làm quen với củ dền?
Bắt đầu từ 6 tháng, sữa mẹ sẽ giảm dần tỷ trọng dinh dưỡng hàng ngày của trẻ cho đến khi trẻ cai sữa hoàn toàn. Việc cho bé ăn dặm khi được 6 tháng tuổi giúp cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cần thiết cho nhu cầu ngày càng cao của bé.
Các loại rau có thể được giới thiệu một cách an toàn cho trẻ ở độ tuổi này bao gồm cà chua, cà rốt, khoai lang, khoai tây, v.v. Tuy nhiên, với củ dền đường thì khác. Bạn có thể cần đợi thêm 1-2 tháng trước khi thêm nó vào cháo của bé.
Thời điểm tốt nhất để cho bé ăn loại củ này là khi bé được 8 đến 10 tháng tuổi. Khi đó, hệ tiêu hóa của bé mới đủ khỏe để “chế biến” hầu hết các loại rau củ. Hơn nữa, vì vị của củ dền tương đối nồng nên mẹ không nên cho bé ăn quá sớm, vì bé khó chấp nhận được mùi vị.
Khi chưa quen với bất kỳ loại rau nào, bạn chỉ nên bắt đầu với một lượng nhỏ. Trong khẩu phần ăn của bé 8 – 10 tháng, bạn có thể bổ sung thêm 2 thìa củ dền xay nhuyễn.
8 đến 10 tháng tuổi là độ tuổi thích hợp để bé tập ăn loại củ này.
Tác dụng của củ dền đối với trẻ em
Củ dền chứa nhiều chất dinh dưỡng và là thực phẩm lý tưởng cho trẻ ăn dặm và trẻ tập ăn cơm.
- Bổ sung dưỡng chất cần thiết: củ dền đường chứa sắt, canxi, magie, kali và các khoáng chất khác có lợi cho sự phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đồng thời cung cấp vitamin A, vitamin B và vitamin C, E, K. Chế độ ăn thiếu vitamin có thể gây chậm phát triển, quáng gà, thiếu máu và các bệnh khác, đồng thời làm tăng nguy cơ nhiễm trùng ở trẻ em. Vì vậy, cần thường xuyên bổ sung những thực phẩm giàu dinh dưỡng như cháo củ dền vào chế độ ăn của bé.
- Phòng chống thiếu máu: Thiếu máu do thiếu sắt thường gặp ở trẻ trên 6 tháng, do lúc này lượng sắt dự trữ trong tử cung của mẹ đã bắt đầu mất đi. Hàm lượng sắt trong củ dền đường tương đối phong phú, giúp trẻ phòng chống bệnh thiếu máu do thiếu sắt.
- Hỗ trợ hệ tiêu hóa: cung cấp lượng chất xơ dồi dào cho bé và giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả.
- Tốt cho não: giúp cải thiện quá trình lưu thông máu của não và có lợi cho sự phát triển của trẻ em.
- Bảo vệ gan: 2 thìa nước ép có thể giúp bé không bị vàng da và giúp bảo vệ vùng gan của trẻ.
Sử dụng củ dền đúng cách là như thế nào?
Không uống pha với sữa
Nhiều người lầm tưởng củ dền bổ máu nên uống nước củ dền pha sữa cho trẻ sơ sinh có thể gây ngộ độc. Do trong củ dền có chứa nitrit, có thể gây ra hội chứng methemoglobin huyết và cản trở quá trình lưu thông oxy trong các mô máu. Khiến da của trẻ chuyển sang màu xanh tím, nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến tử vong. Vì vậy, các mẹ lưu ý không được dùng nước củ dền để pha sữa cho con. Điều này cực kỳ nguy hiểm, nhất là đối với trẻ em dưới 5 tháng.
Không uống thuốc với nước ép
Nhiều loại nước hoa quả làm giảm hấp thu hoặc ức chế hoạt động của các chất sinh học trong ruột có nhiệm vụ vận chuyển thuốc vào máu. Thậm chí, một số loại nước ép trái cây có thể tạo ra các chất độc hại nếu dùng chung với thuốc.
Không uống quá nhiều nước củ dền
Củ dền đường có chứa nhóm tinh bột hấp thụ kém, có thể gây ra một số triệu chứng tiêu hóa ở bệnh nhân nhạy cảm và hội chứng ruột kích thích. Ngoài ra, một hợp chất khác có tên là betaine thường có tác dụng phụ nhẹ. Dùng quá liều có thể gây buồn nôn, khó tiêu và tiêu chảy.
Uống nước củ dền tối đa 2 giờ sau khi ép
Giống như các loại nước ép khác, nên uống trong vòng 2 giờ sau khi ép. Nước ép nếu để lâu sẽ không giữ được mùi vị ban đầu. Ngoài ra, nếu để quá lâu, nước cốt lên men dễ bị biến đổi dinh dưỡng, không tốt cho sức khỏe.
Không uống nước củ dền khi ăn no
Sau khi ăn xong, dạ dày cần tiêu hóa lượng thức ăn vừa nạp vào. Nếu uống nước trái cây vào thời điểm này sẽ khiến dạ dày bị quá tải, từ đó gây ra nhiều ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa.
Nếu muốn bảo quản nước trái cây được lâu, bạn nên bảo quản trong tủ lạnh với nhiệt độ thích hợp. Nhưng cách tốt nhất là bạn nên vắt một lượng vừa đủ và sử dụng ngay sau khi vắt nước
Nên kết hợp với các loại trái cây khác
Nước củ dền tuy thơm ngon nhưng hơi khó uống, bạn có thể pha với các loại hoa quả khác để có vị ngọt và dễ uống hơn. Đầu tiên, ép nửa củ cỡ trung bình, mỗi tuần một lần và tăng dần lên cả củ mỗi tuần một lần.
Không đun nước ép sôi
Sau khi nước ép được đun nóng, các vitamin và khoáng chất dễ bị phân hủy hoặc bay hơi. Nước ép dễ mất đi một lượng lớn vitamin, đặc biệt là vitamin C, làm mất đi nhiều tác dụng kỳ diệu của thực phẩm.
Phụ nữ mang thai nên cẩn thận khi uống nước ép
Nước ép củ dền có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe của phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, bà bầu chỉ nên uống lượng nước này vừa phải. Lưu ý phụ nữ mang thai 3 tháng đầu nên cẩn thận khi ăn hoặc uống nước ép từ loại củ này. Bà bầu có tiền sử sỏi thận nên hạn chế ăn các loại củ này vì chúng chứa nhiều oxalat.
Không cho trẻ dưới 6 tháng uống
Loại nước ép này rất mạnh đến mức trẻ em và người lớn trên 6 tuổi có thể chuyển đổi và giải độc methemoglobin thành hemoglobin. Tuy nhiên, đối với trẻ dưới 6 tháng, việc cai nghiện này diễn ra rất chậm và khó khăn. Để đảm bảo sức khỏe và phòng tránh ngộ độc, mẹ không nên cho trẻ dưới 6 tháng uống loại nước ép này.
Để biết thêm những lưu ý khi sử dụng loại củ này, bạn có thể tham khảo tại đây.
Trên đây là một số gợi ý để chế biến củ dền và tác dụng của nó đói với sức khỏe. Theo dõi ngay Savas Nutritrion để được cập nhật thêm nhiều kiến thức đinh ưỡng bổ ích bạn nhé!
